Informancje dla położnych z krajów UE
Treść
INFORMACJE DLA POŁOŻNYCH Z KRAJÓW UNII EUROPEJSKIEJ, PAŃSTW CZŁONKOWSKICH EUROPEJSKIEGO POROZUMIENIA O WOLNYM HANDLU (EFTA) ORAZ KONFEDERACJI SZWAJCARSKIEJ, KTÓRE ZAMIERZAJĄ PODJĄĆ WYKONYWANIE ZAWODU NA OBSZARZE RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Informacje na tej stronie są skierowane do położnych, które zarejestrowane są w krajach objętych prawem Unii Europejskiej i zamierzają podjąć wykonywanie zawodu na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
Uregulowania prawne dotyczące ochrony zdrowia, ubezpieczeń społecznych i zasad wykonywania zawodu położnej w Rzeczypospolitej Polskiej
Uregulowania prawne dotyczące ochrony zdrowia dostępne są na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia – www.mz.gov.pl oraz Narodowego Funduszu Zdrowia – www.nfz.gov.pl
Uregulowania prawne dotyczące ubezpieczeń społecznych dostępne są na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki i Pracy – www.mgpips.gov.pl oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – www.zus.pl
Praca w zawodzie położnej w Rzeczypospolitej Polskiej
Zawód położnej może wykonywać osoba posiadająca dokument „Prawo wykonywania zawodu położnej” i wpisana do rejestru położnych, prowadzonego przez właściwą ze względu na miejsce wykonywania zawodu okręgową radę pielęgniarek i położnych.
Okręgowa rada pielęgniarek i położnych jest organem okręgowej izby pielęgniarek i położnych.
Prawo wykonywania zawodu oraz wpis do rejestru położnych może uzyskać osoba spełniająca niżej wymienione warunki:
1. Posiada jeden z tytułów zawodowych:
1) „Hebamme” lub „Entbindungspfleger” w Republice Federalnej Niemiec,
2) „accoucheuse/vroedvrouw” w Królestwie Belgii,
3) „jordemoder” w Królestwie Danii,
4) „sage-femme” w Republice Francuskiej,
5) „midwife” w Republice Irlandii,
6) „ostetrica” w Republice Włoskiej,
7) „sage-femme” w Wielkim Księstwie Luksemburga,
8) „verloskundige” w Królestwie Niderlandów,
9) „midwife” w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej,
10) „µαία” lub „µαιευτής” w Republice Greckiej,
11) „matrona” lub „asistente obstétrico” w Królestwie Hiszpanii,
12) „enfermeiro especialista Em enfermagem de saúde materna e obstétrica” w Republice Portugalii,
13) „Hebamme” w Republice Austrii,
14) „kätilö – barnmorska” w Republice Finlandii,
15) „barnmorska” w Królestwie Szwecji,
16) „porodní asistentka/porodní asistent” w Republice Czeskiej,
17) „ämmaemand” w Republice Estońskiej,
18) „Εγγεγραµµένη Μαία” Republice Cypryjskiej,
19) „vecmāte” w Republice Łotewskiej,
20) „akušeris” w Republice Litewskiej,
21) „szülésznő w Republice Węgierskiej,
22) „qabla” w Republice Malty,
23) „diplomirana babica / Diplomirani babičar” w Republice Słowenii,
24) „pôrodná asistentka” w Republice Słowackiej,
25) „ljósmódir” w Republice Islandii,
26) „Hebamme” w Księstwie Liechtensteinu,
27) „jordmor” w Królestwie Norwegii,
28) „sage-femme”, „Hebamme” lub „levatrice” w Konfederacji Szwajcarskiej.”.
2. Posiada dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu położnej wydany przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jeżeli kształcenie w zakresie położnictwa spełnia jeden z następujących warunków:
1) odbyło się w pełnym wymiarze i trwało co najmniej trzy lata, a rozpoczęcie kształcenia było uzależnione od posiadania dyplomu, świadectwa lub innego dokumentu uprawniającego do podjęcia nauki w szkole wyższej, natomiast w przypadku braku takiego dokumentu rozpoczęcie kształcenia było uzależnione od dokumentu stwierdzającego równoważny poziom wiedzy albo nastąpiła po nim praktyka zawodowa potwierdzona zaświadczeniem stwierdzającym, że położna, po uzyskaniu kwalifikacji do wykonywania czynności położnej, pracowała jako położna w szpitalu lub uprawnionej w tym zakresie placówce służby zdrowia przez okres co najmniej dwóch lat,
2) odbyło się w pełnym wymiarze i trwało co najmniej dwa lata lub 3 600 godzin i było przeznaczone dla osób posiadających dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu pielęgniarki odpowiedzialnej za opiekę ogólną,
3) odbyło się w pełnym wymiarze i trwało co najmniej 18 miesięcy lub 3 000 godzin i było przeznaczone dla osób posiadających dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu pielęgniarki odpowiedzialnej za opiekę ogólną, po którym nastąpiła praktyka zawodowa potwierdzona zaświadczeniem stwierdzającym, że położna, po uzyskaniu kwalifikacji do wykonywania czynności położnej, pracowała jako położna w szpitalu lub uprawnionej w tym zakresie placówce służby zdrowia przez okres co najmniej roku,
Za równoważne z dyplomem, świadectwem lub innym dokumentem potwierdzającym posiadanie formalnych kwalifikacji, uprawniającym o wykonywania w Rzeczypospolitej Polskiej zawodu położnej, uważa się dyplomy, świadectwa lub inne dokumenty wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jeżeli kształcenie zostało rozpoczęte przed dniem:
1) 23 stycznia 1983 r. w Królestwie Belgii, Królestwie Danii, Republice Federalnej Niemiec, Republice Greckiej, Republice Francuskiej, Republice Irlandii, Republice Włoskiej, Wielkim Księstwie Luksemburga, Królestwie Niderlandów i Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej,
2) 1 stycznia 1986 r. w Królestwie Hiszpanii i Republice Portugalii,
3) 11 marca 1990 r. w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, w przypadku Republiki Litewskiej,
4) 3 października 1990 r. w byłej Niemieckiej Republice Demokratycznej pod warunkiem, że dokument poświadczający formalne kwalifikacje położnej uprawnia do wykonywania zawodu położnej na terytorium Republiki Federalnej Niemiec na tych samych zasadach jak dokument poświadczający tego rodzaju kwalifikacje przyznany przez odpowiednie władze lub organizacje Republiki Federalnej Niemiec,
5) 25 czerwca 1991 r. w byłej Jugosławii, w przypadku Republiki Słowenii,
6) 20 sierpnia 1991 r. w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, w przypadku Republiki Estońskiej,
7) 21 sierpnia 1991 r. w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, w przypadku Republiki Łotewskiej,
8) 1 stycznia 1993 r. w byłej Czechosłowacji,
9) 1 stycznia 1994 r. w Republice Austrii, Republice Finlandii, Królestwie Szwecji, Królestwie Norwegii, Republice Islandii,
10) 1 maja 1995 r. w Księstwie Liechtensteinu,
11) 1 czerwca 2002 r. w Konfederacji Szwajcarskiej,
12) 1 maja 2004 r. w Republice Czeskiej, Republice Słowackiej, Republice Słowenii, Republice Litewskiej, Republice Łotewskiej, Republice Estońskiej, Republice Węgierskiej, Republice Malty lub Republice Cypryjskiej
– oraz do dyplomu, świadectwa lub innego dokumentu potwierdzającego posiadanie formalnych kwalifikacji zostało dołączone zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej potwierdzające, że osoba posługująca się tymi dokumentami wykonywała zawód położnej przez okres co najmniej trzech kolejnych lat z pięciu lat bezpośrednio poprzedzających wydanie zaświadczenia.
W przypadku położnej, której, dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu pielęgniarki nie odpowiada dokumentom, o których mowa będzie w obwieszczeniu Ministra Zdrowia w sprawie wykazu dyplomów, świadectw i innych dokumentów potwierdzających posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu pielęgniarki, położnej przez obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, kwalifikacje uznawane będą po przedstawieniu zaświadczenia wydanego przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej stwierdzającego, że te kwalifikacje zostały uzyskane po odbyciu kształcenia zgodnego z przepisami prawa Unii Europejskiej.
W przypadku położnej będącej obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej posiadającej dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu położnej, której kształcenie zostało rozpoczęte przed dniem 3 października 1990 r. na terytorium byłej Niemieckiej Republiki Demokratycznej i odpowiada wszystkim minimalnym wymogom kształcenia zgodnego z przepisami prawa Unii Europejskiej, ale jest uznawane tylko pod warunkiem uzupełnienia go praktyką zawodową, kwalifikacje są uznawane po przedstawieniu zaświadczenia wydanego przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, że wykonywał zawód położnej w państwie członkowskim Unii Europejskiej przez co najmniej dwa lata w okresie pięciu lat bezpośrednio poprzedzających datę wystawienia zaświadczenia.
Jeżeli położna będąca obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej posiada dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu położnej inny niż dokumenty, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie obwieszczenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu dyplomów, świadectw i innych dokumentów potwierdzających posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu pielęgniarki, położnej przez obywateli państw członkowskich Unii Europejskie, uznaje się go za równoważny z tymi dokumentami, jeżeli przedstawi zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej stwierdzające, że ten dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji został uzyskany po ukończeniu kształcenia zgodnego z przepisami prawa Unii Europejskiej i jest traktowany przez te władze lub organizacje za równoważny z dokumentami, o których mowa będzie w w/w obwieszczeniu.
3. Posiada pełną zdolność do czynności prawnych,
4. Posiada stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu, potwierdzony zaświadczeniem wydanym przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
5. Przedstawi zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, że nie została pozbawiona praw wykonywania zawodu lub prawo to nie zostało zawieszone i nie toczy się przeciwko niej postępowanie sprawie pozbawienia lub zawieszenia prawa wykonywania zawodu,
6. Złoży oświadczenie, że włada językiem polskim w mowie i piśmie w zakresie koniecznym do wykonywania zawodu położnej.
Okręgowa rada pielęgniarek i położnych stwierdza prawo wykonywania zawodu położnej oraz wpisuje daną osobę do rejestru położnych w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku wraz z pełną dokumentacją
Okręgowa rada pielęgniarek i położnych, rozpatrując wniosek bierze pod uwagę:
1) dyplomy, świadectwa oraz inne dokumenty potwierdzające posiadanie formalnych kwalifikacji pielęgniarki uzyskane w państwie innym niż państwo członkowskie Unii Europejskiej,
2) odbyte kształcenie oraz doświadczenie zawodowe, porównując je z kwalifikacjami wymaganymi do wykonywania zawodu pielęgniarki w Rzeczypospolitej Polskiej.
Odwołanie od decyzji okręgowej rady pielęgniarek i położnych
W przypadku podjęcia przez okręgową radę pielęgniarek i położnych decyzji (uchwały) o odmowie przyznania prawa wykonywania zawodu oraz wpisu do rejestru położnych, zainteresowana może złożyć w terminie 14 dniu od doręczenia uchwały odmownej odwołanie do Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem okręgowej rady pielęgniarek i położnych, która wydała uchwałę w sprawie.
Czasowe wykonywanie zawodu na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej
Położna czasowo przebywająca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może czasowo wykonywać zawód położnej bez konieczności uzyskania prawa wykonywania zawodu położnej oraz wpisu do rejestru położnych, jeżeli każdorazowo przed rozpoczęciem wykonywania zawodu złoży w okręgowej izbie pielęgniarek i położnych właściwej ze względu na miejsce wykonywania zawodu:
1) pisemne oświadczenie o zamiarze wykonywania zawodu położnej ze wskazaniem miejsca i czasu wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz
2) zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej stwierdzające, że wykonuje zawód położnej w tym państwie, oraz
3) zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej stwierdzające, że posiada jeden z dyplomów, świadectw lub innych dokumentów potwierdzających posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu położnej.
Dokumenty te zachowują ważność przez okres 12 miesięcy od dnia ich wydania.
Jeżeli zaistnieje nagła potrzeba udzielenia świadczenia przez w/w położną, powyższe dokumenty mogą być złożone niezwłocznie po udzieleniu świadczenia.
Zakres znajomości języka polskiego, konieczny do wykonywania zawodu położnej w Polsce
I. Wymagania ogólne:
Położna powinna:
- rozumieć treści i intencje dotyczące pacjenta wyrażone w tekstach pisanych, szczególnie w dokumentacji medycznej oraz wypowiedziach mówionych: pacjenta, jego rodziny i bliskich, członków zespołu terapeutycznego, innych współpracowników,
- umieć posługiwać się językiem polskim w sposób płynny i spontaniczny, pozwalający na swobodną komunikację,
- umieć pisać, szczególnie poprawnie prowadzić dokumentację medyczną, wyrażać i uzasadniać własny punkt widzenia oraz prowadzić analizę porównawczą,
- umieć rozpoznawać i stosować poprawne formy językowe.
II. Wymagania szczegółowe:
( rozumienie ze słuchu, rozumienie tekstów pisanych, mówienie i pisanie)
Położna powinna umieć:
- przeprowadzić rozmowę ukierunkowaną na zgromadzenie niezbędnych informacji o kobiecie ciężarnej, rodzącej, położnicy i jej dziecku, a także o kobiecie zdrowej, chorej ginekologicznie,
- dokonać analizy i interpretacji zgromadzonych informacji, określić potrzeby i problemy zdrowotne oraz zaplanować pielęgnację,
- przygotować kobietę do porodu oraz komunikować się podczas prowadzenia porodu,
- nazwać objawy patologiczne i patologie położnicze,
- sformułować diagnozę położnej,
- przedstawić informację na temat planu opieki oraz ocenić rezultaty tej opieki,
- poinformować pacjentkę, jej rodzinę i bliskich o sposobie przygotowania do badań diagnostycznych, ich celu, przebiegu oraz zakresie współdziałania z osobami wykonującymi badanie,
- odczytać i zinterpretować wyniki wykonanych pomiarów i testów,
- omówić zasady i warunki w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki chorób, patologii położniczych,
- prowadzić poradnictwo na temat rozrodu i metod planowania rodziny w okresie dojrzewania przedkoncepcyjnym, w aspekcie biologicznym, wychowawczym i społecznym,
- komunikować się z kobietą i rodziną w sytuacjach trudnych, związanych z prokreacją oraz w zakresie promowania pozytywnych postaw wobec własnej płciowości i płodności,
- opracować materiały edukacyjne,
- analizować dokumentację medyczną,
- prowadzić dokumentację medyczną położnej.